ممنون از ارسال تصویر! آیسی μPD431000ACZ
یک حافظه SRAM با ظرفیت 1 مگابیت (128K × 8 بیت) است. حالا بیاییم پایهها را یکییکی بررسی کنیم:
تشریح پایهها و کاربرد آنها
1. پایههای آدرس (Address Pins)
این پایهها برای انتخاب آدرس سلولهای حافظه استفاده میشوند:
- A0 تا A16 (پایههای 2 تا 12 و 31، 28، 27، 26، 25، 24، 23، 22، 4، 3، 5، 6، 7، 8، 9، 10، 11)
- این پایهها مقدار آدرس را برای خواندن یا نوشتن داده مشخص میکنند.
- مثال: اگر بخواهیم دادهای را در آدرس 0x0001 ذخیره کنیم، باید A0 را 1 و بقیه را 0 قرار دهیم.
2. پایههای داده (Data Pins)
- I/O1 تا I/O8 (پایههای 13، 14، 15، 17، 18، 19، 20، 21)
- این پایهها برای خواندن و نوشتن داده به حافظه استفاده میشوند.
- مثال: اگر مقدار 0x5A (01011010 در باینری) را در یک آدرس ذخیره کنیم، پایههای I/O مقدار مشابه را در خود خواهند داشت.
3. پایههای کنترل (Control Pins)
این پایهها عملیات خواندن و نوشتن را کنترل میکنند:
-
/WE (پایه 29 - Write Enable)
- اگر این پایه 0 باشد، عملیات نوشتن روی حافظه انجام میشود.
- اگر این پایه 1 باشد، حافظه در حالت خواندن باقی میماند.
- مثال: برای ذخیره داده در حافظه، این پایه باید 0 شود.
-
/OE (پایه 24 - Output Enable)
- وقتی 0 باشد، داده از حافظه روی خطوط I/O قرار میگیرد.
- اگر 1 باشد، خروجی غیرفعال میشود.
- مثال: وقتی دادهای را میخواهیم بخوانیم، این پایه باید 0 باشد.
-
/CE1 (پایه 22 - Chip Enable 1) و /CE2 (پایه 30 - Chip Enable 2)
- /CE1 باید 0 و CE2 باید 1 باشد تا آیسی فعال شود.
- اگر هرکدام از این دو مقدار نادرستی داشته باشند، حافظه غیرفعال خواهد شد.
- مثال: برای فعال کردن آیسی، /CE1 را 0 و CE2 را 1 قرار میدهیم.
4. پایههای تغذیه
- Vcc (پایه 32) → ولتاژ تغذیه (+5V)
- GND (پایه 16) → زمین (0V)
5. پایه NC (پایه 1)
- این پایه اتصال ندارد و استفادهای در عملکرد آیسی ندارد.
مثال کاربردی
ذخیره مقدار 0xA5 در آدرس 0x0005
- مقدار A0 تا A16 را طوری تنظیم کنید که مقدار 0000000000000101 (عدد 5 در باینری) نمایش داده شود.
- مقدار I/O1 تا I/O8 را به 10100101 (0xA5) تنظیم کنید.
- /CE1 = 0 و CE2 = 1 تنظیم شود تا آیسی فعال شود.
- /WE = 0 قرار داده شود تا عملیات نوشتن انجام شود.
- بعد از ثبت مقدار، /WE = 1 تنظیم شود.
اینطوری مقدار 0xA5 در آدرس 0x0005 ذخیره میشود!
نتیجهگیری
این آیسی یک حافظه SRAM استاتیک 128K × 8 بیت است که با کنترل پایههای آدرس، داده، و سیگنالهای کنترلی میتوان روی آن داده خواند و نوشت. اگر سؤالی داشتی، بپرس!
1. آیا میکروکنترلر میتواند اطلاعات را در این RAM ذخیره کند؟
بله، میکروکنترلر میتواند مستقیماً با این حافظه SRAM ارتباط برقرار کند و دادهها را روی آن بخواند یا بنویسد، به شرطی که:
- خطوط آدرس میکروکنترلر بتوانند به پایههای A0 تا A16 متصل شوند تا آدرسهای حافظه مشخص شوند.
- خطوط داده میکروکنترلر (I/O) به پایههای I/O1 تا I/O8 متصل شوند تا دادهها انتقال یابند.
- سیگنالهای کنترلی (/CE1، /CE2، /OE، /WE) بهدرستی توسط میکروکنترلر کنترل شوند تا مشخص شود آیا دادهای باید نوشته شود یا خوانده شود.
معرفی آیسی CD74HC373 / CD74HCT373
آیسی CD74HC373 / CD74HCT373 یک هشتبیتی لچ (Latch) نوع D با خروجی سهحالته (Tri-State) است. این آیسی معمولاً در طراحیهای دیجیتال برای نگهداشتن و ذخیرهسازی دادهها بین پردازنده و سایر قطعات استفاده میشود.
ویژگیهای کلیدی آیسی
✅ ۸ بیت لچ نوع D – هر ورودی D با یک خروجی Q متناظر است.
✅ دارای پایه LE (Latch Enable) و OE (Output Enable) – برای کنترل عملکرد لچ.
✅ خروجی سهحالته (Tri-State) – امکان اتصال به باس داده مشترک.
✅ ولتاژ تغذیه: ۲ تا ۶ ولت (معمولاً ۵ ولت).
✅ سرعت بالا و مصرف کم توان.
نحوه عملکرد آیسی
- Latch Enable (LE - پایه 11): اگر ۱ (High) باشد، مقدار روی ورودیهای D0 تا D7 به خروجیهای Q0 تا Q7 منتقل میشود.
- Output Enable (OE - پایه 1): اگر ۰ (Low) باشد، خروجیها فعال میشوند. اگر ۱ (High) باشد، خروجیها به حالت های-امپدانس (غیرفعال - Tri-State) میروند.
نحوه تست آیسی با مولتیمتر
برای تست آیسی CD74HC373 میتوانید از مولتیمتر دیجیتال در حالت تست دیود یا تست پیوستگی (Continuity) استفاده کنید. مراحل زیر را دنبال کنید:
۱. بررسی تغذیه آیسی
- آیسی را از مدار خارج کنید.
- پروب قرمز مولتیمتر را به پایه ۲۰ (Vcc) و پروب مشکی را به پایه ۱۰ (GND) بزنید.
- مقدار مناسب ولتاژ (۵ ولت) را بررسی کنید.
۲. بررسی اتصال پایههای لچ (LE) و فعالسازی خروجی (OE)
- پایه ۱ (OE) را به زمین (۰V) متصل کنید تا خروجی فعال شود.
- پایه ۱۱ (LE) را به Vcc (۵V) متصل کنید تا ورودیها به خروجی منتقل شوند.
- بررسی کنید که D0 تا D7 به Q0 تا Q7 متصل شدهاند.
۳. بررسی پیوستگی پایههای D و Q
- پروب قرمز را به یکی از پایههای ورودی D0 تا D7 بزنید.
- پروب مشکی را به پایه خروجی متناظر Q0 تا Q7 متصل کنید.
- هنگامی که LE در وضعیت High (۱) است، باید مقدار ورودی در خروجی نمایش داده شود.
۴. بررسی سالم بودن پایهها با تست دیود
- مولتیمتر را در حالت تست دیود قرار دهید.
- یکی از پروبها را به یک پایه آیسی و دیگری را به زمین (GND) متصل کنید.
- اگر مقدار بسیار بالایی (OL یا ∞) یا صفر نمایش داده شد، ممکن است آیسی خراب باشد.
نحوه تست با مدار ساده
اگر میخواهید بهصورت عملی عملکرد آیسی را بررسی کنید، میتوانید یک مدار ساده بسازید:
- Vcc (پایه ۲۰) را به ۵V و GND (پایه ۱۰) را به ۰V متصل کنید.
- چند عدد کلید (Switch) به پایههای D0 تا D7 متصل کنید.
- پایه OE را به زمین متصل کنید (فعال شدن خروجی).
- پایه LE را به Vcc متصل کنید.
- LEDها را به پایههای Q0 تا Q7 از طریق مقاومت 330Ω متصل کنید.
- با تغییر وضعیت کلیدهای D، خروجی Q باید به همان مقدار تغییر کند.
نتیجهگیری
✅ اگر خروجیها طبق ورودی تغییر کردند، آیسی سالم است.
❌ اگر خروجیها ثابت ماندند یا مقدار نامعقول داشتند، آیسی معیوب است.
سؤال: آیا قصد دارید از این آیسی در یک مدار خاص استفاده کنید؟
....
بله، چندین نمونه SRAM 1Mb (128K × 8-bit) مشابه با μPD431000ACZ-xxLL وجود دارد که دارای پیناوت یکسان یا بسیار مشابه هستند. برخی از گزینههای جایگزین عبارتند از:
1. جایگزینهای دقیق (با همان پیناوت و عملکرد مشابه)
- Cypress CY7C109-xxVC
- Alliance AS7C256A-10TCN
- Renesas/Rohm HM628128-xx
- ISSI IS61C1024-xx
- Hitachi HM628512BLFP
2. SRAM های دیگر با مشخصات مشابه (ممکن است تفاوتهای جزئی در سرعت یا پکیج داشته باشند)
- CY7C199-xxVC (Cypress)
- IS62C1024-xx (ISSI)
- M5M51008BFP (Mitsubishi)
نکته:
- در هنگام جایگزینی، باید به سرعت دسترسی (ns)، ولتاژ کاری (Vcc)، و نوع پکیج (DIP, SOP, TSOP) توجه کرد.
- اگر پیناوت کاملاً یکسان باشد، میتوان بدون تغییر در PCB از جایگزین استفاده کرد.
آیا برای کاربرد خاصی نیاز به پیشنهاد دقیقتری دارید؟